Uncategorized

Piekło

📜 Historia Przysiółka Piekło w Laliki: zapomniane dziedzictwo związane z produkcją smoły. 📜

Piekło, dawniej część Zwardonia, a obecnie część Lalik na granicy z Zwardoniem, kryje w sobie nieoczywistą historię, która sięga odległych czasów. Przysiółek ten znajduje się w malowniczej okolicy, niedaleko ujścia potoku Roztoka do Czernej, jednak to nie piękno natury stanowi o jego niezwykłości.

🔍 Dlaczego Piekło? Historia i etymologia
Nazwa „Piekło” nie pochodzi od karczmy, w której pieczono barany, ani od groźnych przygód podróżnych, jak głosiły miejscowe legendy. Jak odkrył J. Setkowicz, nazwa ma źródło w dawnym przemysłowym znaczeniu słowa „piekło,” które w staropolskim oznaczało… smołę!

W XVI i XVII wieku w Beskidach działały smolarnie, gdzie z żywicznych drzew iglastych wytapiano smołę, a z brzozy dziegieć. Produkcja ta wymagała specjalnych kopców, wykopywanych w kształcie leja, w których spalano drewno. Gotowa smoła ściekała przez otwory do podstawionych beczek, a miejsce po zaprzestaniu produkcji często zapadało się, tworząc podmokłe tereny lub wręcz bagna. Pozostałością po smolarniach mogą być stawy, w których hodowano później ryby – i to najpewniej o nich wspomina XVIII-wieczny dziejopis Andrzej Komoniecki, nazywając ten obszar „stawiskiem, które się zda zarosłe, a głębokie jest.”

🌲 Ślad dawnego rzemiosła
Obok nazwy Piekło w naszej okolicy znajdziemy przysiółek Raj oraz nazwisko Węglarz, które przypomina o dawnym rzemiośle wytwarzania węgla drzewnego. Oba te ślady opowiadają historię ciężkiej pracy naszych przodków i przemysłowych tradycji regionu.

🌊 Podmokłe dziedzictwo
Tereny wokół przysiółka Piekło pozostały podmokłe, a czasem wręcz bagniste – być może to właśnie one są ostatnimi śladami po dawnych majdanach smolarskich, które przed wiekami były centrum tętniącej życiem produkcji.

🏚️ Ślad historii na Piekle – Stary budynek zwany Willą Kuliga 🏚️

Na Piekle, , stoi do dziś stary drewniany budynek, który miejscowi znają jako dawną Willę Kuliga. Kiedyś mieścił się tutaj sklep, który zaopatrywał mieszkańców i przyjezdnych w najpotrzebniejsze produkty, a także wynajmowano pokoje dla letników, którzy przybywali tu, by wypocząć w malowniczej, spokojnej okolicy.

Dziś Willa Kuliga jest świadkiem minionych czasów i wspomnieniem po dawnych latach, gdy przysiółek Piekło tętnił życiem nie tylko przez swoją przemysłową przeszłość, ale także jako miejsce wypoczynku i codziennych spotkań. To wyjątkowe miejsce przypomina o bogatym dziedzictwie naszej społeczności i tradycjach, które warto pielęgnować i przekazywać dalej

 

Zachęcamy do odwiedzenia tych pełnych historii zakątków, gdzie każdy krok przypomina o przeszłości naszego regionu!